Onderzoeksplicht bij aankoop, laat je niet verrassen!

door Ruud van Domselaar
3 juni 2018
09:18

[vc_row][vc_column][vc_column_text]U herkent het vast: u koopt een nieuw product en na een paar dagen komt u erachter dat het product niet de eigenschappen bezit die u voorafgaand aan de koop had verwacht. De vraag is vervolgens of de verkoper u had moeten attenderen op het feit dat het product deze eigenschap niet bezit óf had uzelf onderzoek moeten doen naar de (on)mogelijkheden van het betreffende product?

Dit wordt de zogenoemde “mededelingsplicht” en “onderzoeksplicht” genoemd. In deze bijdrage zal ik – aan de hand van een voorbeeld – enkele handvatten geven hoe in juridisch opzicht met deze problematiek wordt omgegaan.

De elektrische steps van Anton en Ria

Anton en Ria besluiten om hun auto te verkopen en twee elektrische steps aan te schaffen. Zij gebruiken hun auto nauwelijks en denken aan de elektrische steps, die speciaal zijn ontworpen voor ouderen, meer plezier te beleven. Anton ziet op marktplaats twee robuuste steps staan, die volgens de beschrijving zes maanden oud zijn en een snelheid halen van 20 kilometer per uur. De steps worden aangeboden door Evert-Jan.

Juridisch advies

Anton bezoekt Evert-Jan om de steps te bezichtigen. Anton geeft bij Evert-Jan aan dat de steps een bereik moeten hebben van minimaal 25 kilometer, zodat zij af en toe naar hun kleinkinderen op de step kunnen. De heren komen tot zaken en de steps wisselen voor een totaalbedrag van € 900,- van eigenaar. Lang plezier van hun aankoop hebben Anton en Ria niet: bij de eerste rit met de step naar hun kleinkinderen stellen zij vast dat de steps nog geen snelheid van 10 kilometer per uur halen en het bereik slechts 15 kilometer is. Na een lange wandeling met de steps aan de hand, wenden Anton en Ria zich tot mij als advocaat met de vraag of zij de koopovereenkomst kunnen vernietigen of ontbinden.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

LEES OOK
Een consumentenkoop: wat zijn je rechten als koper?

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

De verplichting van de koper

De elektrische steps dienen aan de overeenkomst te beantwoorden. Dat wil zeggen dat de steps de eigenschappen moeten bezitten die Anton en Ria op grond van de overeenkomst mochten verwachten. In elk geval moeten de steps de eigenschappen bezitten die voor een normaal gebruik nodig zijn en van welke eigenschappen Anton en Ria de aanwezigheid niet behoefden te betwijfelen. Indien Anton en Ria twijfelen of de steps bepaalde eigenschappen bezitten, dienen zij hieromtrent vragen te stellen aan de verkoper of dienen zij zelf een onderzoek te verrichten.

Onderzoeksplicht bij aankoop

Op het moment dat de steps niet de eigenschappen bezitten die nodig zijn voor een normaal gebruik en waarvan Anton en Ria de aanwezigheid van die eigenschap niet behoefden te betwijfelen, is er sprake van non-conformiteit en kunnen zij het koopbedrag terugvorderen. Anton en Ria komen echter geen recht toe op non-conformiteit als zij niet aan hun eigen onderzoeksplicht hebben voldaan. Zoals wij hierna zullen zien heeft ook de verkoper in bepaalde gevallen een mededelingsplicht.

De verplichting van de verkoper

In het algemeen is sprake van een mededelingsplicht voor de verkoper indien hij een bepaalde eigenschap van het product kent (of behoorde te kennen) die niet bekend is bij de koper, terwijl de verkoper wist (of behoorde te weten) dat die eigenschap voor de koper van belang is. Als sprake is van een deskundige verkoper, wordt de mededelingsplicht eerder aangenomen.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space height=”16px”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_raw_js]JTNDc2NyaXB0JTIwYXN5bmMlMjBzcmMlM0QlMjIlMkYlMkZwYWdlYWQyLmdvb2dsZXN5bmRpY2F0aW9uLmNvbSUyRnBhZ2VhZCUyRmpzJTJGYWRzYnlnb29nbGUuanMlMjIlM0UlM0MlMkZzY3JpcHQlM0UlMEElM0NpbnMlMjBjbGFzcyUzRCUyMmFkc2J5Z29vZ2xlJTIyJTBBJTIwJTIwJTIwJTIwJTIwc3R5bGUlM0QlMjJkaXNwbGF5JTNBYmxvY2slM0IlMjB0ZXh0LWFsaWduJTNBY2VudGVyJTNCJTIyJTBBJTIwJTIwJTIwJTIwJTIwZGF0YS1hZC1sYXlvdXQlM0QlMjJpbi1hcnRpY2xlJTIyJTBBJTIwJTIwJTIwJTIwJTIwZGF0YS1hZC1mb3JtYXQlM0QlMjJmbHVpZCUyMiUwQSUyMCUyMCUyMCUyMCUyMGRhdGEtYWQtY2xpZW50JTNEJTIyY2EtcHViLTA3NzMwNTA1MTc0OTc1NDElMjIlMEElMjAlMjAlMjAlMjAlMjBkYXRhLWFkLXNsb3QlM0QlMjI3NjY2NTA5NjcwJTIyJTNFJTNDJTJGaW5zJTNFJTBBJTNDc2NyaXB0JTNFJTBBJTIwJTIwJTIwJTIwJTIwJTI4YWRzYnlnb29nbGUlMjAlM0QlMjB3aW5kb3cuYWRzYnlnb29nbGUlMjAlN0MlN0MlMjAlNUIlNUQlMjkucHVzaCUyOCU3QiU3RCUyOSUzQiUwQSUzQyUyRnNjcmlwdCUzRQ==[/vc_raw_js][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Jurisprudentie

De mededelingsplicht van verkoper prevaleert op grond van vaste jurisprudentie boven de onderzoeksplicht van de koper, omdat de koper in zekere mate van de mededelingen van de verkoper mag uitgaan. Als een verkoper inlichtingen verschaft over een eigenschap van het gekochte, rust op de koper in principe geen plicht meer om hiernaar zelf onderzoek te doen.

Terug naar de casus van Anton en Ria

In de zaak van Anton en Ria staat vast dat de steps niet de eigenschappen bezitten welke zij ervan hadden verwacht. Het is echter de vraag of Anton en Ria zelf een onderzoek hadden moeten verrichten naar deze eigenschappen van de steps of dat Evert-Jan had dienen mede te delen dat deze steps een maximum snelheid hebben van slechts 10 kilometer per uur en een maximumbereik hebben van slechts 15 kilometer.

Verkoper verantwoordelijk?

Hiervoor is omschreven dat een koper een onderzoeksplicht heeft en – in bepaalde gevallen – de verkoper een mededelingsplicht heeft. Anton en Ria hebben zich echter op geen enkele wijze verdiept in de vraag of deze steps daadwerkelijk de eigenschappen bezitten die zij wensen. Om deze reden zal gekeken moeten worden of er feiten en omstandigheden aanwezig zijn die tot gevolg hebben dat Evert-Jan als verkoper hun over deze eigenschappen diende te informeren.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

LEES OOK
Mantelzorgwoning regels, waar moet je rekening mee houden?

[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]

Dagvaarding

Uit de bespreking tussen mij en Anton en Ria kwam naar voren dat Evert-Jan een elektrische stephandelaar is, die jarenlange ervaring heeft in het vak. Bovendien wist Evert-Jan dat voornoemde eigenschappen een essentieel onderdeel was om de steps al dan niet te kopen. Ondanks het feit dat Evert-Jan niet expliciet heeft aangegeven dat de steps een afstandsbereik zouden hebben die door Anton en Ria worden gewenst, acht ik voldoende feiten en omstandigheden aanwezig om Evert-Jan – die ook na enkele sommatiebrieven op geen enkele manier bereid was om dit geschil gezamenlijk op te lossen – in rechte te betrekken. Na het uitbrengen van een dagvaarding, besloot Evert-Jan alsnog te willen zoeken naar een oplossing in der minne en hebben partijen de zaak uiteindelijk alsnog geschikt. Hierbij hebben Anton en Ria het volledige koopbedrag retour ontvangen en hebben zij de steps aan Evert-Jan terug geleverd.

Tip!

Indien u een (duur) product koopt, is het verstandig om bij de verkoper duidelijk aan te geven voor welk doel u dit product gaat gebruiken. Stel daarnaast (bij voorkeur schriftelijk) voorafgaande aan de koop vragen aan de verkoper over de eigenschappen van het product. Indien de verkoper geen deskundige is, is het raadzaam om zelf een onderzoek te laten uitvoeren naar het product. Met name bij de koop van tweedehandsproducten van een ondeskundige verkoper rust een zwaardere onderzoeksplicht op de koper.

Meer weten?

Wilt u meer weten over uw rechten en plichten? Bezoek dan de website van Amice Advocaten waar advocaat Ruud van Domselaar partner bij is.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]